Merge pull request #185 from javascript-tutorial/sync-285083fc

Sync with upstream @ 285083f

Author: bugron

1-js/01-getting-started/1-intro/article.md

@@ -43,7 +43,7 @@ Engine-ը բարեփոխումներ (optimization) է անում ամեն քա
 
 ## Ի՞նչ է կարող browser-ի միջի JavaScript-ը անել
 
-Ժամանակակից JavaScript-ը «ապահով» ծրագրավորման լեզու է։ Այն չի տրամադրում low-level հասանելիություն հիշողությանը կան CPU-ին, քանի որ սկզբնապես ստեղծված է եղել browser-ների համար, որոնք դրա կարիքը չունեն
+Modern JavaScript is a "safe" programming language. It does not provide low-level access to memory or the CPU, because it was initially created for browsers which do not require it.
 
 JavaScript-ի հնարավորությունները մեծ մասով կախված են միջավայրից, որում այն աշխատում է։ Օրինակ՝ [Node.js](https://wikipedia.org/wiki/Node.js)-ը ունի ֆունկցիաներ, որոնք թույլատրում են JavaScript-ին կարդալ կամ գրել որևէ ֆայլի մեջ, կատարել ցանցային հարցումներ և այլն։
 
@@ -59,25 +59,25 @@ Browser-ի միջի JavaScript-ը կարող է անել ամեն ինչ կապ
 
 ## Ի՞նչ չի կարող JavaScript-ը անել
 
-JavaScript-ի հնարավորությունները browser-ում սահմանափակ են ապահովության նկատառումներով։ Նպատակն է կանխել չար կայքերի հասանելիությունը օգտագործողի անձնական տվյալներին։
+JavaScript-ի հնարավորությունները browser-ում սահմանափակ են ապահովության նկատառումներով։ Նպատակն է կանխել չարամիտ կայքերի հասանելիությունը օգտագործողի անձնական տվյալներին։
 
 Այսպիսի սահմանափակումների օրինակներ են՝
 
 - JavaScript-ը էջում չի կարող կարդալ գամ գրել որևը կոշտ սկավառակը ֆայլի մեջ, պատճենել դրանք կամ աշխատեցնել ծրագրեր։ Այն չունի ուղիղ հասանելիություն օպերացիոն համակարգի ֆունկցիաներին։
 
     Ժամանակակից browser-ները թույլ են տալիս աշխատել ֆայլերի հետ, բայց հասանելիությունը տրամադրվում է միայն որոշակի դեպքերում, օրինակ՝ երբ օգտագործողը «նետում» է ֆայլերը պատուհանի մեջ կամ ընտրում `<input>` tag-ի միջոցով։
 
-    Գոյություն ունեն մեթոդներ տեսախցիկի կամ խոսափողի հասանելիություն տրամադրելու, բայց նրանք պահանջում են օգտագործողի կողմից կատարված կամավոր գործողություն, որպեսզի էջը գաղտնիաբար չօգտագործի տեսախցիկը և տվյալներ ուղարկի [NSA](https://en.wikipedia.org/wiki/National_Security_Agency)-ին։
-- Տարբեր պատուհաններ հիմնականում չգիտեն իրար մասին։ Որոշ դեպքերում, սակայն, գիտեն, օրինակ՝ երբ մի էջը օգտագործում է JavaScript, որ բացի մյուսը։ Սակայն նույնիսկ այս դեպքում, մի էջի JavaScript-ը չի կարող կառավարել մյուսը, եթե նրանք տարբեր աղբյուրներից են։ 
+    Գոյություն ունեն մեթոդներ տեսախցիկին, կամ խոսափողին և այլ սարքերնի հասանելիություն տրամադրելու, բայց դրանք պահանջում են օգտագործողի կողմից կատարված կամավոր գործողություն, որպեսզի էջը գաղտնիաբար չօգտագործի տեսախցիկը և տվյալներ ուղարկի [NSA](https://en.wikipedia.org/wiki/National_Security_Agency)-ին։
+- Տարբեր պատուհանները հիմնականում չգիտեն իրար մասին։ Որոշ դեպքերում, սակայն, գիտեն, օրինակ՝ երբ մի էջը օգտագործում է JavaScript, որ բացի մյուսը։ Սակայն նույնիսկ այս դեպքում, մի էջի JavaScript-ը չի կարող հասանելիություն ունենալ մյուս էջին, եթե նրանք տարբեր կայքից են (տարբեր դոմեյնից, protocol-ից կամ port-ից)։ 
 
-    Սա կոչվում է «Նույն աղբյուրի կանոն»։ Երկու էջերն էլ պետք է պայմանավորվեն տվյալների փոխանակման համար և պարունակեն հատուկ JavaScript կոդ, որը կառավարում է դա։ Մենք կխոսենք դրա մասին դասընթացի մեջ։
+    Սա կոչվում է «Same Origin Policy»։ Երկու էջերն էլ պետք է պայմանավորվեն տվյալների փոխանակման համար և պարունակեն հատուկ JavaScript կոդ, որը կառավարում է դա։ Մենք կխոսենք դրա մասին դասընթացի մեջ։
 
-    Այս սահմանափակումը, նույնպես, օգտագործողի ապահովության համար է։ `http://anysite.com`-ից էջը, որը օգտագործողը բացել է, չպետք է հասանելիություն ունենա ուրիշ պատուհանի `http://gmail.com`-ին ու գողանա տվյալներ։
-- JavaScript-ը կարող է հեշտորեն կապվել ցանցով server-ի հետ, որտեղից որ կայքը գալիս է։ Բայց նրա հնարավորությունը, տվյալներ ստանալ այլ աղբյուրներից, սահմանափակ է։ Չնայած, որ հնարավոր է, սակայն այն պահանջում է հատուկ համաձայնություն server-ից։
+    Այս սահմանափակումը, նույնպես, օգտագործողի ապահովության համար է։ `http://anysite.com`-ից էջը, որը օգտագործողը բացել է, չպետք է հասանելիություն ունենա ուրիշ պատուհանին, օրինակ `http://gmail.com`-ին, ու գողանա տվյալներ։
+- JavaScript-ը կարող է հեշտորեն կապվել ցանցով server-ի հետ, որտեղից որ կայքը գալիս է։ Բայց նրա հնարավորությունը, տվյալներ ստանալ այլ աղբյուրներից, սահմանափակ է։ Չնայած, որ հնարավոր է, սակայն այն պահանջում է հատուկ համաձայնություն (արտահայտված HTTP header-ներով) server-ից։ Կրկին, սա արված է օգտագործողի ապահովության համար։
 
 ![](limitations.svg)
 
-Այսպիսի սահմանափակումներ չկան, երբ JavaScript-ը օգտագործվում է browser-ից դուրս, օրինակ՝ server-ներում։ Ժամանակակից browser-ները նույնպես ունեն plug-in-ներ, որոնք կարող են հարցնել հավելյալ  թույլտվություններ։
+Այսպիսի սահմանափակումներ չկան, երբ JavaScript-ը օգտագործվում է browser-ից դուրս, օրինակ՝ server-ներում։ Ժամանակակից browser-ները նույնպես ունեն plug-in-ներ, որոնք կարող են հարցնել հավելյալ թույլտվություններ։
 
 ## Ի՞նչն է դարձնում JavaScript-ը յուրօրինակ
 
@@ -88,27 +88,27 @@ JavaScript-ի հնարավորությունները browser-ում սահման
 + Հասարակ բաները արվում են հասարակ կերպով։
 + Բոլոր մեծ browser-ները աշխատում են JavaScript—ի հետ։
 ```
-JavaScript-ը միակ borwser-ային տեխնոլոգիան է, որը ներառում է այս 3 կետերը։
+JavaScript-ը միակ browser-ային տեխնոլոգիան է, որը ներառում է այս 3 կետերը։
 
 Ահա, թե ինչն է սարքում դրան այսքան տարբերվող։ Ահա, թե ինչու է ամենատարածված գործիքը browser-ային ինտերֆեյսեր սարքելու համար։
 
-Այսպիսով, JavaScript-ը թույլ է տալիս ստեղծել server-ներ, mobile ծրագրեր և այլն։
+Ինչպես նաև, JavaScript-ը թույլ է տալիս ստեղծել server-ներ, mobile ծրագրեր և այլն։
 
 ## Լեզուներ՝ JavaScript-ի «վրա»
 
 JavaScript-ի գրելաձևը բոլորին չի բավարարում։ Տարբեր մարդիկ ցանկանում են տարբեր հատկություններ։
 
 Դա սպասելի է, քանի որ ծրագրերն ու պահանջները տարբեր են բոլորի մոտ։
 
-Վերջերս բազում նոր լեզուներ են առաջացել, որոնք *transpile* են լինում (փոխվում) JavaScript-ի մինչև աշխատելը։
+Վերջերս բազում նոր լեզուներ են առաջացել, որոնք *transpile* են լինում (փոխվում) JavaScript-ի մինչև browser-ում աշխատելը։
 
 Ժամանակակից գործիքները դարձնում են փոփոխվելը շատ արագ և թափանցիկ, թույլատրելով ծրագրավորողներին աշխատել այլ լեզվով, և ավտո-փոխակերպում են այն JavaScript-ի աննկատ կերպով։
 
 Այսպիսի լեզուների օրինակներ են՝
 
-- [CoffeeScript](http://coffeescript.org/)-ը ունի կարճ գրելաձև, թույլ է տալիս ծրագրավորողին գրել ավելի մաքուր և ճշգրիտ կոդ։ Հիմնականում Ruby-ի ծրագրավորողներն են հավանում այն։
-- [TypeScript](http://www.typescriptlang.org/)-ը կենտրոնացած է խիստ տիպերի ներմուծման վրա, հեշտացնելով դժվար համակարգերի ծրագրավորումն ու հետագա ապահովումը։ Այն ստեղծվել է Microsoft-ի կողմից։
-- [Flow](http://flow.org/)-ը նույնպես ավելացնում է տվյալների տիպեր, սակայն այլ կերպ է աշխատում։ Ստեղծված է Facebook-ի կողմից։
+- [CoffeeScript](https://coffeescript.org/)-ը ունի կարճ գրելաձև, թույլ է տալիս ծրագրավորողին գրել ավելի մաքուր և ճշգրիտ կոդ։ Հիմնականում Ruby-ի ծրագրավորողներն են հավանում այն։
+- [TypeScript](https://www.typescriptlang.org/)-ը կենտրոնացած է խիստ տիպերի ներմուծման վրա, հեշտացնելով դժվար համակարգերի ծրագրավորումն ու հետագա ապահովումը։ Այն ստեղծվել է Microsoft-ի կողմից։
+- [Flow](https://flow.org/)-ը նույնպես ավելացնում է տվյալների տիպեր, սակայն այլ կերպ է աշխատում։ Ստեղծված է Facebook-ի կողմից։
 - [Dart](https://www.dartlang.org/)-ը առանձին լեզու է, որը ունի իր սեփական engine-ը և աշխատում է ոչ-browser-ային միջավայրներում, ինչպես mobile ծրագրերում, սակայն կարող է թարգմանվել JavaScript-ի։ Ստեղծվել է Google-ի կողմից։
 - [Brython](https://brython.info/) թարգմանում է Python-ը JavaScript-ի։
 - [Kotlin](https://kotlinlang.org/docs/reference/js-overview.html) ժամանակակից, հակիրճ և ապահով ծրագրավորման լեզու է, կա հնարավորություն կոդը թարգմանելու նաև browser-ների or Node-ի համար։

1-js/01-getting-started/3-code-editors/article.md

@@ -31,11 +31,19 @@ IDE-ների և «թեթև խմբագրիչներ»-ի հիմնական տարբ
 
 Հետևյալ խնբագրիչներն արժանի են Ձեր ուշադրությանը.
 
-- [Atom](https://atom.io/) (հասանելի է տարբեր հարթակների համար, անվճար է).
 - [Sublime Text](http://www.sublimetext.com) (հասանելի է տարբեր հարթակների համար, վճարովի է).
 - [Notepad++](https://notepad-plus-plus.org/) (Windows, անվճար է).
 - [Vim](http://www.vim.org/), [Emacs](https://www.gnu.org/software/emacs/).
 
 ## Այլ խմբագրիչներ
 
-Վերոնշյալ խմբագրիչները առավել հաճախ կիրառվողներից են: Գոյություն ունեն նաև այլ խմբագրիչներ: Խմբագրիչի (ինչպես մնացած գործիքների) ընտրությունը Ձեր անձնական գործն է և կարող է կախված լինել նախագծից, սովորություններից, կամ անձնական նախընտրություններից:
+Վերոնշյալ խմբագրիչները իմ, իմ ընկերների, որվքեր իմ համար լավ ծրագրավորողներ են օգտագործվում են երկար ժանանակ, և մենք գոհ ենք այդ խմբագրիչներով:
+
+Ընդհանրապես ասած գոյություն ունեն նաև այլ խմբագրիչներ: Դուք ազատ են ընտրել այն խմբագրիչը, որ ձեզ դուր է գալիս։
+
+Խմբագրիչի (ինչպես մնացած գործիքների) ընտրությունը Ձեր անձնական գործն է և կարող է կախված լինել նախագծից, սովորություններից, կամ անձնական նախընտրություններից:
+
+Հեղինակի անձնական կարծիքը հետևյալն է.
+
+- Frontend նախագծերի համար ես կօգտագործեի [Visual Studio Code](https://code.visualstudio.com/)։
+- Հակառակ դեպքում, այլ պլատֆորմների/լեզուների համար կդիտարկիե այլ խմբագրչներ, օրինակ XCode (Mac), Visual Studio (Windows) կամ Jetbrains ընտանիքի խմբագրիչ (Webstorm, PHPStorm, RubyMine, և այլն, կախված լեզվից)։

1-js/02-first-steps/04-variables/3-uppercast-constant/task.md

@@ -12,7 +12,9 @@ const birthday = '18.04.1982';
 const age = someCode(birthday);
 ```
 
-Այստեղ ունենք `birthday` հաստատունը, որն ամսաթիվ է պարունակում, իսկ `age`-ը հաշվարկվում է `birthday`-ից ինչ-որ ֆուկցիայի միջոցով (մանրամասները նշված չեն հակիրճության համար):
+Այստեղ ունենք `birthday` հաստատունը, որն ամսաթիվ է պարունակում, և `age` հաստատունը։
+
+`age`-ը հաշվարկվում է `birthday`-ից `someCode()`-ի, ինչը նշանակում է ֆունկցիայի կանչի, ինչի մասին դեռ չենք խոսել (բայց շուտով կխոսենք)։ Այստեղ մանրամասները չենք քննարկում հակիրճության համար, կարևորն այն է, որ `age`-ը ինչ-որ կերտ հաշվարկվում է `birthday`-ի հիման վրա:
 
 Ճիշտ կլինե՞ր մեծատառերով գրել `birthday`-ը: Իսկ `age`-ը՞: Կամ գուցե երկու՞սն էլ:
 
@@ -21,4 +23,3 @@ const BIRTHDAY = '18.04.1982'; // սա՞ գրել մեծատառերով
 
 const AGE = someCode(BIRTHDAY); // թե՞ age-ը
 ```
-

1-js/02-first-steps/04-variables/article.md

@@ -151,11 +151,11 @@ let message = "That"; // SyntaxError: 'message' has already been declared
 ````
 
 ```smart header="Ֆունկցիոնալ լեզուներ"
-Հետաքրքիր է իմանալ, որ գոյություն ունեն [ֆունկցիոնալ](https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AC_%D5%AE%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4) ծրագրավորման լեզուներ, օրինակ՝ [Scala](http://www.scala-lang.org/), [Erlang](http://www.erlang.org/), որոնք արգելում են փոփոխականների արժեքների փոփոխությունները:
+Հետաքրքիր է իմանալ, որ գոյություն ունեն [ֆունկցիոնալ](https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AC_%D5%AE%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4) ծրագրավորման լեզուներ, օրինակ՝ [Haskell](https://en.wikipedia.org/wiki/Haskell), որոնք արգելում են փոփոխականների արժեքների փոփոխությունները:
 
 Նման լեզուներում, երբ արժեքները տեղադրվում են «արկղների» դրանք այլևս փոխել հնարավոր չէ: Եթե անհրաժեշտ է պահել այլ արժեք, լեզուն ստիպում է ստեղծել նոր արկղ (հայտարարել նոր փոփոխական):
 
-Չնայած առաջին հայացքից այդ պահվածքը կարող է տարօրինակ թվալ, բայց այդ լեզուները իրոք օգտագործվում են լուրջ նախագծեր մշակելու համար: Ավելին, կան ոլորտներ (օր.՝ զուգահեռ հաշվարկներ), որտեղ այս սահմանափակումները շահավետ են: Խորհուրդ է տրվում ուսումնասիրել նման ծրագրավորման լեզու (նույնիսկ եթե չեք պատրաստվում օգտագործել) «աշխարհայացք» զարգացնելու համար:
+Չնայած առաջին հայացքից այդ պահվածքը կարող է տարօրինակ թվալ, այս լեզուները իրոք օգտագործվում են լուրջ նախագծեր մշակելու համար: Ավելին, կան ոլորտներ (օր.՝ զուգահեռ հաշվարկներ), որտեղ այս սահմանափակումները շահավետ են:
 ```
 
 ## Փոփոխականների անվանումը [#variable-naming]
@@ -198,7 +198,7 @@ let my-name; // գծիկները թույլատրված չեն անուններ
 ```
 
 ````smart header="Ոչ լատիներեն տառերը թույլատրված են, բայց խորհուրդ չի տրվում դրանք օգտագործել"
-Հնարավոր է օգտագործել ցանկացած լեզվի տառեր, օրինակ՝
+Հնարավոր է օգտագործել ցանկացած լեզվի տառեր, ներառյալ կիրիլյան տառեր, չինական լոգոգրամներ, և այլն, օրինակ՝
 
 ```js
 let имя = '...';

1-js/02-first-steps/05-types/article.md

@@ -225,7 +225,7 @@ alert(age); // «undefined»
 
 ## typeof օպերատորը [#type-typeof]
 
-`typeof` օպերատորը վերադարձնում է իր արգումենտի տիպը։ Այն օգտակար է, երբ մենք ուզում ենք մշակել տարբեր տիպերի արժեքները տարբեր կերպով, կամ պարզեպես արագ ստուգման կարիք կա։
+`typeof` օպերատորը վերադարձնում է իր արգումենտի տիպը։ Այն օգտակար է, երբ մենք ուզում ենք մշակել տարբեր տիպերի արժեքները տարբեր կերպով, կամ պարզապես արագ ստուգում անել
 
 `typeof x`-ի կանչը վերադարձնում է տող, որը պարունակում է տիպի անվանումը․